Κείμενο από Μυτιλήνη της Συνέλευσης Ενάντια στην Κουλτούρα του Βιασμού για το βιασμό στις εστίες Μυτιλήνης

ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΜΑΣ ΦΥΛΑΕΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΦΥΛΑΚΕΣ-ΠΡΟΣΤΑΤΕΣ;

Στις 21/6 φοιτήτρια κατήγγειλε βιασμό από τον υπάλληλο security, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την φύλαξη των εστιών του Πανεπιστημίου αιγαίου. Ο βιαστής κινούταν άνετος φερόμενος παραβιαστικά  σε καθημερινό επίπεδο και σε άλλα άτομα που έμεναν στο χώρο. Παρότι οι φοιτήτριες που δέχονταν παραβιαστικές συμπεριφορές από τον δράστη είχαν αναφέρει τα περιστατικά στον υπεύθυνο των εστιών, εκείνος τα αγνόησε εντελώς.

Οι πρυτανικές αρχές βγάλαν άμεσα δελτίο τύπου, το οποίο ήταν κάτι χειρότερο απο τυπικό. Ως φορέας του κυρίαρχου λόγου μιλάει για «απόπειρα βιασμού» αδειάζοντας το βίωμα της επιζώσας. Αυτή η δήλωση έρχεται να αναπαράξει κουλτούρα βιασμού, αφού μέσα απο μια μετριοπαθή λογική ίσων αποστάσεων ο λόγος της καταγγέλλουσας μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. Επιπλέον με τον τρόπο που αναφέρεται το περιστατικό, δεν υπονοούνται  καν οι κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις του βιασμού, και αναφέρεται σαν να είναι ατύχημα που συνέβη, φυσικοποιώντας το. Στο τέλος το δελτίο τύπου κλείνει δηλώνοντας  πίστη σε ένα δικαστικό σύστημα που ξεπλένει βιαστές και φασίστες συστηματικά..

Φυσικά αποσιωπάται η ευθύνη των πρυτανικών αρχών  στην επιλογή ιδιωτικής εταιρίας φύλαξης εστιών, με σύμβαση που δεν διαφυλάττει την ασφάλεια των φοιτη(τρι)ών  και την επιλογή ενός συστήματος αυξημένης ασφάλειας και εξουσίας, που όπως είδαμε  ευνοεί καταχρηστικές συμπεριφορές.

Η συγκάλυψη του υπεύθυνου των εστιών(που ανήκει στο προσωπικό της διοίκησης του πανεπιστημίου) , η ουδετερότητα των πρυτανικών αρχών αποτελούν γεγονότα που εγγράφονται στην κυρίαρχη κουλτούρα βιασμού.

Κουλτούρα βιασμού.
Στην πατριαρχία τα γυναικεία σώματα είναι απόλυτα σεξουαλικοποιημένα. Οι γυναίκες στο δημόσιο χώρο πρέπει να είμαστε σεμνές μαζεμένες, να προσέχουμε που γυρνάμε και αν έχουμε πιει. Αν δεν προσέχουμε η χαλαρότητα μας γίνεται συνώνυμη με την διαθεσιμότητα και μας καθιστά ευάλωτες. Το «αντρικό βλέμμα» ως επιτήρηση, και ο φόβος του βιασμού είναι πάντα  εκεί ώστε ο δημόσιος χώρος να είναι ξένος. Στον οικιακό  χώρο «προφυλασσόμαστε» απ’ τους άντρες προστάτες για να διαφυλαχθεί η «τιμή» μας. Στην συνθήκη της πατριαρχίας μαθαίνουμε απο μικρές πως πρέπει να προσέχουμε για να μην βιαστούμε,  αντί να μαθαίνουν σε αυτούς να μην βιάζουν.

Από την άλλη ενώ η γυναικεία συμπεριφορά προβληματοποιείται από πάντα, οι «απλές» αντρικές συνηθισμένες συμπεριφορές θεωρούνται φυσικές,  νομιμοποιώντας και αναπαράγοντας περεταίρω την κουλτούρα που κάνει νοητό τον βιασμό, ο φόβος του οποίου μας είναι παρόν καθημερινά. 

Η επίμονες προσεγγίσεις χωρίς την ανταπόκριση μας που  βαφτίζονται φλερτ,  τα σεξιστικά αστεία για τον βιασμό, τα ψιτ-ψιτ και τα σφυρίγματα στο δρόμο, τα έντονα αντρικά βλέμματα που εστιάζουν στο σώμα μας (ειδικά αν δεν φοράμε σουτιέν ή αν φοράμε λίγα ρούχα), είναι «αυτονόητες»  συμπεριφορές που περνάνε στην αορατότητα.

Η πιο κοινή δικαιολόγηση τέτοιων συμπεριφορών είναι ότι οι άντρες που χαιρετάνε ή κάνουν σχόλια, τα κάνουν σε ένα πλαίσιο κοινωνικότητας και φλερτ και ότι δεν έχει να κάνει με το φύλο. Αλλά ποτέ κανείς δεν μας είπε στο σύμπαν «φλογερού ταπεραμέντου», πού είναι η συναίνεση. Επίσης στο ίδιο πλαίσιο σκέψης, οι γυναίκες που δέχονται αυτές τις πράξεις ‘’οφείλουν’’ να λένε ευχαριστώ, να χαμογελούν και να μην παραπονιούνται! Παρόλαυτα, δεν συμβαίνει άντρες να χαμογελούν ή να χαιρετούν άλλους άγνωστους άντρες στο δρόμο όπως γίνεται προς τις γυναίκες. Όταν, τύποι ενώ βρίσκονται εν κίνηση σε μηχανάκια ή αυτοκίνητα  και μας σφυρίζουν ή μας πετάνε σεξιστικές ατάκες , προφανώς, δεν στοχεύουν σε κάποιο διάλογο(που είναι αδύνατον εκ των πραγμάτων) αλλά στο να επιβάλλουν την εμπέδωση της ανδρικής τους κυριαρχίας και εξουσίας πάνω στα δικά μας σώματα! Ο δημόσιος χώρος είναι συνυφασμένος με την ανδρική κυριαρχία,και  αυτές οι συμπεριφορές ένας τρόπος για να πειθαρχούν τα σώματά μας.Ο βιασμός για μας λοιπόν, δεν εμφανίζεται ως μια στιγμή, αλλά ως την κορύφωση της σεξουαλικοποημένης  βίας και επιβολής που δεχόμαστε καθημερινά.

Όμως οι βιασμοί δεν συμβαίνουν συνήθως σε σκοτεινά, έρημα και επικίνδυνα σοκάκια ή σε ‘’κακόφημες’’ γειτονιές. Συμβαίνουν μέσα στους πιο οικείους και ‘’δικούς’’ μας χώρους: στο σπίτι, στον εργασιακό χώρο, στις εστίες, και συχνά ο βιαστής είναι οικείο πρόσωπο.

Στην περίπτωση του βιασμού της φοιτήτριας από τον σεκιούριτι, ο βιασμός έγινε σε έναν χώρο που η επιζώσα, θεωρούσε οικείο, και ένιωθε ασφάλεια. Συνέβει στην εστία-προέκταση «πατρικής στέγης», αφού ο χώρος μισθώνεται από το κράτος για να είναι ασφαλής και ελεγχόμενος.

Με αφορμή την περίπτωση αυτή,  αναδεικνύεται το γεγονός ότι δεν είναι όλα τα γυναικεία σώματα το ίδιο εκτεθειμένα στον βιασμό. Οι έγκλειστες μετανάστριες, οι φυλακισμένες, οι τρανς γυναίκες, οι σεξεργάτριες αλλά και στην προκειμένη περίπτωση οι φοιτήτριες που είναι αναγκασμένες να ζουν στις εστίες-σε ένα καθεστώς φύλαξης, με σεκιούριτι  που  είχαν πρόσβαση στα δωμάτιά τους-είναι δυνητικά πιο εκτεθειμένες σε παραβιαστικές συμπεριφορές και αυθαιρεσίες.

Ποιοι βιάζουν;
Επιπλέον, κοινός τόπος είναι οτι υπάρχουν οι λεγόμενοι βιαστές, είναι μια συγκεκριμένη κατηγορία: «δράκοι», «σεξουαλικά πεινασμένοι», «τέρατα»,  μουσουλμάνοι μετανάστες. Άρα δεν είναι όλοι όσοι ανήκουν στις κοινότητες μας, ή τελοσπάντων είναι άτομα που όταν εξοβελιστούν απο αυτές θα επανέλθει η ευταξία. Αυτή η αντίληψη είναι βασικός πυλώνας της κουλτούρας του βιασμού, αφού αν οι βιαστές είναι συγκεκριμένη κατηγορία, πρώτον δεν μπορούν να είναι όλοι οι άλλοι, και δεύτερον οι βιασμοί δεν παράγονται απο κοινωνικές συνθήκες, αντιλήψεις, αλλά πρόκειται περι στιγμών εξαίρεσης.

Η Μυτιλήνη είναι προνομιακός τόπος εμπέδωσης του οτι οι βιαστές είναι ράτσα ειδική: απο την αρχή του μεταναστευτικού «ζητήματος», έχουμε γίνει μάρτυρες-ίσες μιας ανεξέλεγκτης ροής ειδήσεων για βιασμούς με θύτες μετανάστες, οι οποίες έρχονται να ενισχύσουν το προφίλ του μετανάστη-εγκληματία. Κανέναν δεν νοιάζει ο βιασμός ως βιασμός, αλλά χρησιμοποιείται ως  το όχημα για να εκφραστεί  ρατσισμός .Το πιο ήπιο ρατσιστικό μοντέλο θέλει το μετανάστη εν γένει βιαστή γιατί λόγω θρησκείας έρχεται πεινασμένος σεξουαλικά, και εδώ στην «Δύση»-Ελλάδα θαμπώνεται απ’ την «σεξουαλική ελευθερία» και βιάζει. Εμείς λέμε οτι ο μετανάστης όπως και κάθε άντρας βιάζει επειδή δε σέβεται τα όρια και τα «όχι» ενός άλλου σώματος, ο κάθε βιαστής βιάζει επειδή έχει μαθητεύσει σε μια κουλτούρα που τα γυναικεία σώματα είναι δημόσια κτήση προς σεξουαλική χρήση.

Αν κάποια επιζώσα μιλήσει για βιασμό απο  μετανάστη, δεν θα ρωτήσει κανείς για τις συνθήκες, την ηθική συγκρότηση της, ο βιασμός θεωρείται φυσικός και επόμενος. Αν κάποια επιζώσα μιλήσει για βιασμό απο λευκό ντόπιο, ή οικείο πρόσωπο,  θα πρέπει να αποδείξει την αθωότητα της, απαντώντας σε μια σειρά απο ερωτήσεις όπως: με πόσους έχεις πάει; είχες πιεί ; γιατί  άνοιξες την πόρτα; είχες σχέση με το βιαστή; τι φόραγες;

Η δικαιοσύνη;
Η δικαιοσύνη αποτελεί και αυτή ένα μηχανισμό κατασκευής και αναπαραγωγής έμφυλων διαφορών. Ο νομικός ορισμός για το βιασμό παράγεται απο τις κυρίαρχες σεξιστικές αντιλήψεις και το τυπολογικό πνεύμα του νόμου αδυνατεί να το δει ως παράγωγο κοινωνικών και πολιτισμικών αντιλήψεων και πρακτικών. Αντίθετα το βλέπει  περιπτωσιολογικά. Η στενότητα συνεπώς του νομικού ορισμού δεν μπορεί να συμπεριλάβει όλες τις περιπτώσεις βιασμών. Για την δικαιοσύνη το μόνο αποδεικτικό στοιχείο του εγκλήματος αποτελεί η (βίαιη) διείσδυση του πέους, αποκλείοντας έτσι όλες τις άλλες περιπτώσεις άσκησης σεξουαλικοποημένης βίας στα σώματά μας που αναγνωρίζονται απ’ τις καταγγέλλουσες ως βιασμός. Καλλιεργεί έτσι μια ευνοϊκή συνθήκη αποσιώπησης γύρω απο την ανάδειξη και καταγγελία του βιασμού. Επιπλέον,  το δικαστήριο για να προβεί σε συμπεράσματα στηρίζεται στα αποτελέσματα της  ιατροδικαστικής εξέτασης. Η οποία είναι μια εξευτελιστική παρεμβατική μέθοδος που υποβάλλει το θύμα,  σε μια εξονυχιστική διαδικασία  «ψαχουλέματος» για την ανεύρεση στοιχείων. Συνεπώς, δεν υπολογίζει την ήδη τραυματισμένη ψυχολογία του υποκειμένου. Επιπρόσθετα η γενικότερη λογική εξεύρεσης στοιχείων σπέρματος, αποτελεί επι της αρχής μια  διαδικασία απο την οποία απορρέουν διάτρητα και αβάσιμα αποτελέσματα, αφού η διείσδυση μπορεί να έχει γίνει με άλλα μέρη του σώματος ή και με αντικείμενα. Επίσης το θύμα μπορεί να έκανε μπάνιο, αλλά και λόγω συναισθηματικής κατάστασης να μην πήγε άμεσα στις αρχές.

Το δικαστικό σύστημα παρότι παρουσιάζεται ως έξω-κοινωνικός ουδέτερος παράγοντας και κατά συνέπεια και τα φυσικά πρόσωπα που το στελεχώνουν εμφανίζονται σαν απλά φορείς του δικαίου, ενώ στην πραγματικότητα φέρουν τις ταξικές και έμφυλες ταυτότητες τους, αναπαράγουν τα κυρίαρχα στερεότυπα περι φύλου, φυλής, τάξης, καταλήγοντας να είναι βασικοί τοποτηρητές του κυρίαρχου.

Έτσι ακόμα και σήμερα  αμφισβητείται εύκολα η βούληση μιας γυναίκας, καθώς θεωρείται ‘’αφερέγγυο’’ πρόσωπο και έρμαιο των συναισθημάτων της και των ενστίκτων της. Συνεπώς όλα τα παραπάνω δεν συνάδουν λογικά στην άσκηση σεξουαλικής βίας επάνω της, με επακόλουθο την αμφισβήτηση της.

Η μόνη μορφή σεξουαλικοποημένης βίας και παραβιαστικότητας που το δικαστικό  σύστημα δέχεται ως βιασμό χωρίς να εξετάζει άλλες παραμέτρους, είναι αυτή που αφορά  την πλήξη της γενετήσιας ελευθερίας, δηλαδή, οτιδήποτε μπορεί να βλάψει την αναπαραγωγική δυνατότητα μιας γυναίκας. Το πνεύμα του νόμου αντανακλά την αντίληψη για την  γυναίκα  ως  μια εθνική αναπαραγωγική μήτρα και όχι ως ένα  υποκείμενο που διαθέτει προσωπικότητα βούληση και ψυχική συγκρότηση. Ο βιασμός απασχολεί στο βαθμό που έχει να κάνει με τις αναπαραγωγικές επιπτώσεις και όχι το σύνολο του υποκειμένου. Ενδεικτικός  είναι ο νόμος που υπήρχε μέχρι πολύ πρόσφατα, ο οποίος έκανε διάκριση μεταξύ φύσει κολπικού και παραφύση πρωκτικού βιασμού, με το πρωκτικό να χαρακτηρίζεται απλώς ασέλγεια και να τιμωρείται ως πλημμέλημα.

Τι είναι βιασμός;
Βιασμό αποτελεί οποιαδήποτε  καταναγκαστική, μη συναινετική μορφή σεξουαλικοποημένης πράξης με ή χωρίς διείσδυση.  Όπως επίσης, πρέπει να μπορεί να καταγγελθεί ως βιασμός η έντονη παραβίαση σε  όργανα  με σεξουαλική σημασιοδότηση, ακόμα και χωρίς σεξουαλικό κίνητρο.

Βιασμός μπορεί να οριστεί ακόμα και χωρίς την εμπλοκή γεννητικών οργάνων και σαν υποκειμενική υπόσταση, εφόσον έχει βιωθεί έτσι απ’ το ίδιο το υποκείμενο που δέχτηκε την παραπάνω βία. Οι εξωτερικές ερμηνείες δεν μπορούν να ορίσουν την βιωμένη εμπειρία του υποκειμένου. Παραμένει θυματοποιητικό και κακοποιητικό να ειπωθεί σε κάποιο άτομο ότι υπέστη βιασμό αν δεν ορίσει έτσι την εμπειρία του.  Επίσης ο όρος σεξουαλική παρενόχληση θεωρούμε ότι είναι προβληματικός και νομικά και πολιτικά, πρέπει να αντικατασταθεί με τον όρο σεξουαλικοποιημένη κακοποίηση όπου πρέπει να περιληφθεί ως κομμάτι της σεξουαλικοποημένης βίας που δεν  εντάσσεται στο βιασμό.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Μέσα στην συνθήκη της πατριαρχίας και της κουλτούρας βιασμού στην σεξιστική κοινωνία εμείς προτάσσουμε την αυτοδιάθεση των σωμάτων μας, την υποστήριξη, την αλληλεγγύη μεταξύ μας, να είμαστε εδώ η μία για την άλλη, για την άγνωστη, την φίλη, την αδερφή …

ΤΑ ΣΩΜΑΤΑ ΜΑΣ ΜΑΣ ΑΝΗΚΟΥΝ, ΚΑΤΩ ΤΑ ΞΕΡΑ ΣΑΣ
ΚΑΜΙΑ ΑΝΟΧΗ ΣΤΗΝ ΣΥΓΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΒΙΑΣΤΩΝ
ΚΑΜΙΑ ΑΝΟΧΗ ΣΤΗΝ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΒΙΑΣΜΟΥ
ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ Ή ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΠΟΤΕ ΚΑΜΙΑ ΜΟΝΗ

                              Συνέλευση Ενάντια στην Κουλτούρα Βιασμού