Κείμενο & αφίσα με αφορμή την τροποποίηση της διάταξης περί βιασμού.

ΕΙΤΕ ΑΝ ΛΕΩ ΟΧΙ, ΕΙΤΕ ΑΝ ΣΙΩΠΩ

ΕΙΝΑΙ ΕΜΦΑΝΕΣ ΑΝ ΔΕΝ ΣΥΝΑΙΝΩ

Από την 6^η Μάρτη, βρεθήκαμε να παρακολουθούμε μια σειρά άρθρων στα media σχετικά με το ζήτημα του βιασμού. Συγκεκριμένα: στο πνεύμα των διαβουλεύσεων για «προοδευτική» τροποποίηση μιας σειράς διατάξεων του ποινικού κώδικα, συζητιέται μια απόπειρα αλλαγής του άρθρου 336ΠΚ για το έγκλημα του βιασμού. Ξεκινώντας συνεπώς από τη βάση του ότι είμαστε σταθερά και εξαιρετικά καχύποπτες/α κι εχθρικές/α για το πώς ο Ποινικός Κώδικας, τα δικαστήρια, τα media σκιαγραφούν και οριοθετούν την κουλτούρα του βιασμού και τις επιθέσεις στα σώματά μας, θα κάνουμε μια απόπειρα να εξηγήσουμε, τι προτείνεται, τι μας αφορά και πως μας σημαδεύουν γι’ ακόμα μια φορά.

Ο νέος ορισμός που τίθεται προς διαβούλευση, ουσιαστικά μας λέει πως για να στοιχειοθετηθεί βιασμός, προυπόθεση είναι να κινδυνεύσει η ζωή και το σώμα μας, χωρίς να λαμβάνει υπόψη άλλα μέσα εξίσου απειλητικά που μπορεί αν μην εμπεριέχουν φυσική βία, αλλά εξαναγκασμό μέσω ψυχολογικής βίας, καθώς και το βασικό χαρακτηριστικό που διακρίνει το βιασμό απ' το σεξ, την ίδια τη συναίνεση και απο τα δύο άτομα. Η διάταξη αυτή πέρα από βαθιά αναχρονιστική, δεν ανταποκρίνεται καν στη διεθνή σύμβαση της Ινσταμπούλ που ήρθε στη βουλή και ψηφίστηκε, μόλις πέρσι και αναγνωρίζει τον βιασμό σαν πράξη μη συναινετική, αλλά εν γένει ούτε στο «προφίλ» της δικαιωματικής πολιτικής που προωθεί επανειλημμένα ο σύριζα.

 Tι καταλαβαίνουμε από όλα αυτά;

Πρόκειται για μια νομοθετική αλλαγή, η οποία είναι σαφώς τοποθετημένη στην πραγματικότητα που ζει η καθεμία από εμάς στην πατριαρχία. Μεγαλώσαμε στην ελληνική κοινωνία, όπου από μικρές μάθαμε καλά τι σημαίνουν οι πειθαρχήσεις στις θηλυκότητές μας: να είμαστε σεμνές αλλά όχι παρθένες, προσεχτικές και προσεγμένες, όχι αγοροκόριτσα, σέξι όχι τσούλες, να μην δίνουμε «δικαίωμα», να μην προκαλούμε με το ντύσιμο και την συμπεριφορά μας, να προετοιμαζόμαστε για να γίνουμε «καλά κορίτσια», «σωστές μάνες και σύζυγοι», να περιορίζουμε με κάθε τρόπο την σεξουαλικότητά μας, να οριοθετούμε τις επιθυμίες μας, να δεχόμαστε τους ρόλους που μας απέδωσαν βάση του βιολογικού μας φύλου , αλλά ποτέ μα ποτέ να μην ικανοποιούμε όλες αυτές τις πατριαρχικές-κοινωνικές απαιτήσεις, επειδή είναι άφταστες για όλες μας.

Η διάταξη αυτή έρχεται να επικυρώσει νομοθετικά πως ότι κι αν κάνουμε, ποτέ δεν επαρκεί. Το ότι πολλές από εμάς μπορεί να παγώσουν σε μια τέτοια συνθήκη, το ότι άλλες μπορεί να αμυνθούν, το ότι υπήρξαμε μεθυσμένες και δεν θυμόμαστε, το ότι ντρεπόμαστε γιατί σίγουρα όπως κι αν αντιδράσαμε ή δεν αντιδράσαμε, εμείς φταίμε, με αποτέλεσμα πολλές από εμάς να μην φτάνουν oύτε καν στην εκμυστήρευση του τι μας συνέβη, πόσο μάλλον στην καταγγελία. Όσες από εμάς πάλι, καταφέρουμε να καταλήξουμε σε κάποιο αστυνομικό τμήμα, η αντιμετώπιση που θα έχουμε απ΄τους μπάτσους κυμαίνεται από την αδιαφορία, μέχρι την σιωπηλή επιθετικότητα. Αν μάλιστα, είσαι γυναίκα μετανάστρια, σύζυγος, σεξεργάτρια οι πιθανότητες να μιλήσεις, και να δικαιωθείς είναι απειροελάχιστες, αφού η καθημερινή  κακοποίηση, υποτίμηση είτε γίνεται κεκλεισμένων των θυρών στην οικογενειακή εστία, είτε γίνεται στην αορατότητα του να μην έχεις χαρτιά, είτε σε μια μορφή εργασίας που δεν αναγνωρίζεται ως τέτοια γίνεται με τις ευχές του κράτους και των νόμων του.

Δεν λησμονάμε βέβαια, τον υποβοηθητικό ρόλο των Μ.Μ.Ε σε κάθε περιστατικό βιασμού. Με αρχική αφετηρία τον καθαγιασμό του θύτη, όταν είναι ντόπιος,  Έλληνας και αρκετές φορές εξέχων μέλος της τοπικής κοινωνίας, των πολλών ρεπορτάζ  που ασχολούνται με την ''αξιοπιστία'' του θύματος, άρα με την ζωή της, την σεξουαλικότητα της, αμφιβάλλουν και συσκοτίζουν  το ποιος εν τέλει φταίει. Όταν όμως ο θύτης είναι μετανάστης ή κάποιο άτομο με κάποια ψυχική ασθένεια, δαιμονοποιείται, σαν κάτι το αντικοινωνικό, ξένο προς την ελληνική κοινωνία, συντελώντας στην απόκρυψη της πραγματικής ταυτότητας των βιαστών : άντρες καθημερινοί, ο πατέρας, ο σύζυγος, ο γκόμενος, το αφεντικό, ο γείτονας, ο μανάβης της γειτονίας μας. Δεν έχουν κάποιο ευδιάκριτο σημάδι στο κούτελο τους, ή κάποια χαρακτηριστική συμπεριφορά για να τους διακρίνεις. Το μόνο που έχουν είναι χρόνια κοινωνικοποίησης στην ελληνική-πατριαρχική κοινωνία και τους θεσμούς και ένα μέρος της κοινωνίας στο πλάι τους. Ικάνη συμμαχία για να το επαναλάβουν και να βγουν αλώβητοι.

Είναι πιο επίκαιρο από ποτέ να μιλήσουμε για το συνιστά βιασμός, σε μια συγκυρία όπου μετράμε σεξουαλικές επιθέσεις στο δρόμο, στο σπίτι, σε εργασιακούς χώρους, βιασμούς που δε καταγγέλονται, ομοφοβικές & τρανσφοβικές επιθέσεις, γυναικοκτονίες. Δεν θα κουραστούμε και θα συνεχίσουμε, να ουρλιάζουμε τα αυτονόητα : Δεν υπάρχει καμία γκρίζα ζώνη όσον αφορά «στη συναίνεσή μας». Ό,τι ώρα κι αν κυκλοφορούμε, νηφάλιες ή όχι, θηλυκές ή όχι, όπως κι αν εκφράζεται η σεξουαλικότητα μας, όποιας ηλικίας, όποιου χρώματος, με όποιο ντύσιμο το όχι σημαίνει όχι και η σιωπή μας δεν σημαίνει ναι! Κι όσο αυτό δεν αναγνωρίζεται δεν σταματάμε να το θυμίζουμε.

Δεν περιμένουμε από κανένα νόμο να αλλάξει τη πραγματικότητα την όποια βιώνουμε, παρόλα αυτά κάθε αναχρονιστική διάταξη που έρχεται να επιτεθεί στην αυτοδιάθεση των σωμάτων μας, θα μας βρίσκει απέναντι.

Λοιπόν, να το ξαναπούμε:

Βιασμό αποτελεί οποιαδήποτε καταναγκαστική, μη συναινετική μορφή σεξουαλικοποημένης πράξης με ή χωρίς διείσδυση, με ή χωρίς σεξουαλικό κίνητρο. Το αν κάτι αποτελεί βιασμό θα το ορίσει ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΜΟΝΟ το άτομο αυτό που μιλάει από τη βιωματική θέση και κανένας άλλος.

Δεν είναι το ποινικό αδίκημα όπως ορίζεται από τα πάνω, δεν είναι «μεμονωμένα περιστατικά», δεν είναι απλώς μια κακή στιγμή. Είναι η κορύφωση της σεξουαλικοποιημένης βίας και επιβολής που δεχόμαστε καθημερινά.. Κι έχουμε ανάγκη περισσότερο ποτέ η μία το άλλο, ώστε να συλλογικοποιούμε τα βιώματά μας, τις αντιστάσεις μας και να μην επιτρέψουμε κανένα νόμο να κάνει ακόμη πιο δύσκολη της ζωή μας.